مدیریت اقتصاد چرخشی: اصول، راهبردها و پیاده‌سازی مبتنی بر استانداردهای ISO

📘 عنوان دوره

«مدیریت اقتصاد چرخشی: اصول، راهبردها و پیاده‌سازی مبتنی بر استانداردهای ISO»

🎯 معرفی دوره

این دوره تخصصی با هدف ارائه درکی ساختاریافته و کاربردی از اقتصاد چرخشی (Circular Economy) و بر اساس معتبرترین استانداردهای بین‌المللی ISO طراحی شده است. شرکت‌کنندگان می‌آموزند چگونه استراتژی‌های چرخشی را طراحی، اجرا و ارزیابی کنند و آن‌ها را در جهت بهبود عملکرد کسب‌وکار و پایداری منابع به کار گیرند.

🧠 اهداف یادگیری

در پایان این دوره، فراگیران قادر خواهند بود:

• مفاهیم و اصول بنیادین اقتصاد چرخشی را درک و تحلیل کنند

• استانداردهای ISO 59004 ،ISO 59010 و ISO 59020 را در سازمان اجرا کنند

• از تفکر چرخه‌عمر و تفکر سیستمی برای طراحی راه‌حل‌های چرخشی استفاده کنند

• عملکرد چرخشی سازمان را اندازه‌گیری و ارزیابی کنند

• مدل‌های کسب‌وکار چرخشی را شناسایی و پیاده‌سازی کنند

• مسیر گذار سازمان به اقتصاد چرخشی را برنامه‌ریزی کنند

📚 استانداردهای ISO مورد استفاده در دوره

مجموعه استانداردهای اقتصاد چرخشی ISO 59000

1. ISO 59004:2024 — چارچوب و اصول اقتصاد چرخشی

2. ISO 59010:2024 — راهنمای گذار به اقتصاد چرخشی برای سازمان‌ها

3. ISO 59020:2023 — اندازه‌گیری و شاخص‌های عملکرد چرخشی

استانداردهای تکمیلی مرتبط:

4. ISO 14040:2006 — اصول و چارچوب ارزیابی چرخه‌عمر (LCA)

5. ISO 14044:2006 — الزامات و راهنمایی‌های ارزیابی چرخه‌عمر

6. ISO 20400:2017 — راهنمایی برای تدارکات پایدار

7. ISO 14009:2020 — اصول طراحی چرخه مواد و افزایش چرخش‌پذیری

🧩 سرفصل‌های دوره

ماژول ۱ — آشنایی با اقتصاد چرخشی

• مقایسه اقتصاد خطی و چرخشی

• واژگان کلیدی بر اساس ISO 59004

• ارزش‌آفرینی سیستمی و بهینه‌سازی منابع

ماژول ۲ — چارچوب و اصول ISO 59004

• تعاریف، مرزهای سیستم و مسیرهای ارزش چرخشی

• تعاملات سیستم‌های اجتماعی–فنی

• اصول طراحی چرخشی: دوام، استفاده مجدد، بازیافت، بازتولید و بازآفرینی

ماژول ۳ — مدل‌های کسب‌وکار چرخشی

• محصول به‌عنوان خدمت (Product-as-a-Service)

• پلتفرم‌های اشتراکی

• لجستیک معکوس

• بازیابی منابع و ایجاد حلقه‌های مواد

• نمونه‌های واقعی از شرکت‌های پیشرو

ماژول ۴ — راهنمای گذار سازمانی ISO 59010

• نقشه راه گذار به اقتصاد چرخشی

• شناسایی فرصت‌های چرخشی

• ارزیابی آمادگی سازمان

• مشارکت ذی‌نفعان و همکاری در زنجیره ارزش

ماژول ۵ — اندازه‌گیری عملکرد چرخشی بر اساس ISO 59020

• شاخص‌های اندازه‌گیری چرخش‌پذیری

• تحلیل جریان مواد (Material Flow Analysis)

• طراحی داشبوردهای عملکرد چرخشی

• مقایسه عملکرد و بهترین تجربه‌ها

ماژول ۶ — تفکر چرخه‌عمر و استانداردهای ISO 14040 / 14044

• تحلیل اثرات زیست‌محیطی

• شناسایی نقاط بحرانی (Hotspot Analysis)

• استفاده از LCA برای انتخاب راهکارهای چرخشی

ماژول ۷ — ابزارهای عملی اقتصاد چرخشی

• تفکر سیستمی و نقشه‌برداری روابط

• تحلیل و نقشه‌برداری زنجیره ارزش

• ابزارهای اکودیزاین

• ارزیابی شکاف چرخش‌پذیری

• اصول تدارکات پایدار (ISO 20400)

ماژول ۸ — کارگاه پیاده‌سازی

• تدوین برنامه گذار چرخشی

• انتخاب شاخص‌های کلیدی

• طراحی مداخلات چرخشی

• شبیه‌سازی یک سناریوی واقعی در سازمان

📘 منابع معتبر تکمیلی (غیر ISO، انگلیسی)

• Ellen MacArthur Foundation – Circular Economy Frameworks

• Stahel, W. — The Circular Economy: A User’s Guide

• Webster, K. — The Circular Economy: A Wealth of Flows

• Bocken et al. — Circular Business Model Strategies

• Geissdoerfer et al. — The Circular Economy: A New Sustainability Paradigm?

👥 مخاطبان دوره

این دوره برای افراد زیر طراحی شده است:

• مدیران و کارشناسان پایداری

• متخصصان محیط‌زیست و انرژی

• کارشناسان کیفیت، HSE و انطباق

• مدیران زنجیره تأمین و تدارکات

• توسعه‌دهندگان محصول و طراحان صنعتی

• کارشناسان برنامه‌ریزی و استراتژی

🕓 مدت دوره

۱۶ تا ۲۰ ساعت (به‌صورت آنلاین یا حضوری)

🎓 صدور گواهینامه

در پایان دوره، گواهینامه معتبر “Circular Economy Management Certificate” از طرف BRS Academy به شرکت‌کنندگان اعطا می‌شود.