آی ای تی اف ۱۶۹۴۹ - سیستم مدیریت کیفیت خودرو - استاندارد IATF 16949:2016

IATF 16949 چیست؟

IATF 16949:2016 استاندارد بین المللی سیستم های مدیریت کیفیت خودرو است. آی ای تی اف ۱۶۹۴۹ به طور مشترک توسط اعضای گروه بین المللی خودرو IATF  توسعه یافته و برای تایید و انتشار به سازمان بین المللی استاندارد (ISO ) ارائه شده است.

هدف از پیاده سازی چنین استانداری این است که نیازهای مشتری در حوزه خودرو را به طور موثر و کارا برآورده کنیم. استاندارد IATF 16949 راهنمایی و ابزارهایی را برای شرکت‌ها و سازمان‌هایی ارائه می‌کند که می‌خواهند اطمینان حاصل کنند که محصولاتشان به طور مداوم نیازهای مشتری را برآورده می‌کند و کیفیت و رضایت مشتری به طور مداوم بهبود می‌یابد.

الزامات صدور گواهینامه آی ای تی اف ۱۶۹۴۹ ویرایش سال 2016 در قوانین مربوط به دستیابی و حفظ شناخت IATF تعریف شده است.

مقدمه ای بر IATF 16949

IATF 16949:2016  جایگزین (ISO/TS 16949:2009) استانداردی است که الزامات یک سیستم مدیریت کیفیت (QMS) را به طور خاص برای بخش خودرو تعیین می کرد. ISO/TS 16949 ابتدا در سال 1999 ایجاد شد تا طرح‌های ارزیابی و صدور گواهینامه‌های مختلف در سراسر جهان را در زنجیره تامین برای بخش خودرو هماهنگ کند.

تمرکز اصلی استاندارد IATF 16949 توسعه یک سیستم مدیریت کیفیت است که بهبود مستمر را فراهم می کند و بر پیشگیری از نقص و کاهش تنوع و ضایعات در زنجیره تامین خودرو تاکید می کند.

این استاندارد، همراه با الزامات خاص مشتری (CSR)، الزامات QMS را برای تولید، خدمات و/یا قطعات جانبی خودرو تعریف می‌کند. IATF 16949:2016 یک استاندارد QMS مستقل است که به طور کامل با ساختار و الزامات ISO 9001:2015 هماهنگ است. بنابراین، IATF 16949 نمی تواند به تنهایی به عنوان یک سند مستقل اجرا شود، بلکه باید به عنوان مکمل و در ارتباط با ISO 9001:2015 پیاده سازی شود.

پس از 01 اکتبر 2017، ممیزی های ثبت و صدور گواهینامه را نمی توان بر اساس ISO/TS 16949 انجام داد و سازمان ها باید مطابق با چرخه ممیزی فعلی خود، مطابق با الزامات زمان بندی مجاز، به آی ای تی اف ۱۶۹۴۹ جدید منتقل شوند.

عدم انجام ممیزی در شرایط زمانی مجاز براساس الزامات ایزو، مستلزم آن است که سازمان ممیزی شخص سوم، صدور گواهینامه ایزو اولیه را از نو شروع کند. ممیزی انتقال باید برمبنای مدت زمان ممیزی تأیید مجدد، به اضافه زمان اضافی برای بررسی مستندات سیستمی باشد. تمام عملکردهای پشتیبانی در سایت یا در یک مکان دور باید در فرآیند انتقال گنجانده شود.

IATF را چه کسانی تشکیل می دهند؟

IATF گروهی از تولیدکنندگان خودرو و انجمن های تجاری مربوطه آنها است که برای ارائه محصولات با کیفیت بهبود یافته به مشتریان خودرو در سراسر جهان تشکیل شده است. کلیه سازمان های ثبت شده، به وب سایت IATF اضافه می شوند، یک کپی از اطلاعات گواهینامه استاندارد آنها در سایت موجود خواهد بود و در هر مرحله قابل تأیید است.

ارتباط IATF 16949 با استانداردهای ایزو

• استاندارد IATF 16949 یک استاندارد مکمل است و در ارتباط با استانداردهای ایزو استفاده می شود.
• IATF 16949 - الزامات تکمیلی خودرو را برای یک سیستم مدیریت کیفیت ایجاد می کند؛
• ISO 9001 -  الزامات اساسی یک سیستم مدیریت کیفیت را تعریف می کند؛
• ISO 9000 - مفاهیم اساسی و زبان را پوشش می دهد؛
• ISO 9004 –  بر چگونگی کارآمدتر و موثرتر کردن سیستم مدیریت کیفیت تمرکز دارد؛
• ISO 19011 -  راهنمایی در مورد ممیزی داخلی (شخص اول) و خارجی (طرف دوم) سیستم های مدیریت کیفیت تعریف می کند؛
• ISO 31000 - اصول و دستورالعمل های مدیریت ریسک را تشریح می کند.

برخی از زمینه های اصلی IATF عبارتند از:

1. بهبود مداوم؛
2. پیشگیری از نقص؛
3. کاهش ضایعات؛
4. ایمنی محصول؛
5. مدیریت ریسک؛
6. برنامه ریزی اضطراری؛
7. الزامات نرم افزار تعبیه شده؛
8. مدیریت تغییر و گارانتی؛
9. مدیریت تامین کنندگان زیرمجموعه.

چرا IATF 16949 و نه ISO 16949؟

IATF 16949 توسط کارگروه بین المللی خودرو  (IATF) توسعه یافته است. IATF 16949:2016 یک سند ابتکاری است که توسط IATF طراحی شده است. با دربرداشتن تعدادی از الزامات تلفیقی خاص مشتری قبلی، ترجیح قوی برای مشتری فراهم می کند.
IATF با ادامه وضعیت کمیته رابط و تضمین تداوم همسویی با ISO 9001، همکاری قوی با ایزو را حفظ می کند.

تفاوت بین ISO 9001 و IATF چیست؟

ISO 9001 به عدم انطباق و اقدامات اصلاحی اشاره می کند. IATF 16949 بر مسائل اضافی مانند حل مشکل، تصحیح خطا و سیستم های مدیریت گارانتی تمرکز دارد.

فرآیند IATF چیست؟

این یکی از پرکاربردترین استانداردهای بین المللی برای صنعت خودرو است. IATF یک مدیریت کیفیت مستقل نیست.

منظور از IATF 16949 چیست؟

IATF 16949:2016 یک مشخصات فنی با هدف توسعه یک سیستم مدیریت کیفیت است که برای بهبود مستمر، تاکید بر پیشگیری از نقص و کاهش تنوع و ضایعات در زنجیره تامین صنعت خودرو و فرآیند مونتاژ، فراهم می‌کند.

این استاندارد برای چه کسانی قابل اجرا است؟

استاندارد IATF 16949 برای هر سازمانی که قطعات، مجموعه ها و ملزومات را برای عرضه به صنعت خودرو تولید می کند، قابل اجرا است. در این زمینه تولید به صورت زیر تعریف می شود:

فرآیند ساخت یا مونتاژ مواد تولیدی، قطعات تولید یا خدمات، مجموعه ها یا عملیات حرارتی، جوشکاری، رنگ آمیزی، آبکاری یا سایر خدمات تکمیلی.

سیستم مدیریت کیفیت بر اساس IATF 16949:

یک سیستم مدیریت کیفیت بر اساس IATF 16949: روشی است برای تعریف اینکه:

• چگونه یک سازمان می تواند نیازهای مشتریان و سایر ذینفعان خود را برآورده کند؛
• ایده بهبود مستمر را ترویج می کند؛
• سازمان‌ها را ملزم می‌کند که اهداف را تعریف کرده و به طور مستمر بهبود یابند؛
• فرآیندهای آنها را تعریف و برای رسیدن به اهداف آنها تلاش می کند؛
• بر پیشگیری از نقص تاکید می کند؛
• شامل الزامات خاص و ابزارهای اصلی صنعت خودرو است؛
• برنامه ریزی پیشرفته کیفیت محصول (APQP) را داراست؛
• حالت شکست و تجزیه و تحلیل اثرات (FMEA) را داراست؛
• کنترل فرآیند آماری (SPC) را در بر می¬گیرد؛
• تجزیه و تحلیل سیستم های اندازه گیری (MSA) را دارد؛
• فرآیند تایید بخش تولید (PPAP) را داراست؛
• کاهش تغییر و ضایعات در زنجیره تامین را ترویج می کند؛
• به سیاست های مسئولیت پذیری سازمانی مستند و اجرا شده نیاز دارد.

استاندارد IATF 16949 در جهان

IATF 16949 معیارهایی را برای یک QMS مبتنی بر خودرو با هدف ثبت شخص ثالث تعریف می کند. این می تواند توسط هر تامین کننده بزرگ یا کوچک استفاده شود و باید در سراسر زنجیره تامین خودرو اعمال شود.

در واقع، بیش از 65000 تامین کننده در سراسر جهان وجود دارد که در حال حاضر گواهی ISO/TS 16949 را دارند. همه الزامات IATF 16949 قابل اجرا هستند مگر اینکه تامین کنندگان عملکردهای مرتبط با طراحی محصول را ارائه ندهند و بند طراحی را از دامنه کاربرد استثنا کنند.

الزامات، عمومی هستند و برای هر تامین کننده ای که طراحی و توسعه، تولید و در صورت لزوم مونتاژ، نصب و خدمات محصولات مرتبط با خودرو، از جمله محصولات دارای نرم افزار تعبیه شده را ارائه می دهد، قابل اجرا هستند.

استاندارد IATF 16949 برای سایت‌های سازمانی که در آن‌ها تولید قطعات تولیدی مشخص شده توسط مشتری، قطعات خدماتی و/یا قطعات جانبی انجام می‌شود، قابل اجرا است.

این استاندارد بر اساس هفت اصل مدیریت کیفیت شامل تمرکز مشتری قوی، انگیزه و مفهوم مدیریت ارشد، رویکرد فرآیند و بهبود مستمر بنا شده است.

این اصول مدیریت کیفیت به شرح زیر تعریف شده است :

• تمرکز بر مشتری
• رهبری
• مشارکت مردم
• رویکرد فرآیندی
• بهبود
• تصمیم گیری مبتنی بر شواهد
• مدیریت روابط

الزامات پیاده سازی استاندارد IATF

پیاده سازی IATF 16949 تضمین می کند که مشتریان محصولات و خدمات با کیفیت و سازگار را دریافت می کنند که به نوبه خود ممکن است مزایای تجاری زیادی را به همراه داشته باشد. IATF 16949 الزامات یک سیستم مدیریت کیفیت را زمانی که یک سازمان می خواهد:

• نشان دادن توانایی خود در ارائه محصولاتی که مطابق با الزامات قانونی، نظارتی و ایمنی محصول مشتری و قابل اجرا باشد.
• افزایش رضایت مشتری از طریق استفاده موثر از سیستم؛
• اجرای فرآیندهای بهبود سیستم؛
• زمینه و بافت کلی را تعریف کنید، چه کسی تحت تأثیر قرار می گیرد و چه انتظاراتی دارد؛
• اهداف را به وضوح بیان کنید و فرصت های تجاری جدید را شناسایی کنید؛
• مشتریان را در اولویت قرار دهید و مطمئن شوید که نیازهای آنها به طور مداوم برآورده می شود و رضایت آنها را افزایش می دهد؛
• مشتریان مکرر داشته باشید، وفاداری مشتری را افزایش دهید، مشتریان جدید اضافه کنید و تجارت را افزایش دهید؛
• به بازارهای جدید گسترش دهید، زیرا برخی از بخش ها و مشتریان قبل از انجام تجارت به IATF 16949 نیاز دارند؛
• خطرات مرتبط با سازمان خود را شناسایی و کنترل کنید؛
• برای افزایش بهره وری و کارایی به روشی کارآمدتر کار کنید و هزینه های داخلی را کاهش دهید؛
• از طریق مستندسازی و اجرای سیاست‌های مسئولیت‌پذیری شرکتی، مسئولیت اجتماعی بیشتری داشته باشید.

دلیل پیاده سازی IATF

ثبت نام در IATF 16949 نه تنها سودمند است، بلکه یک الزام برای هر شرکتی است که می خواهد محصولات خود را به صنعت خودرو عرضه کند. شرکت‌های ثبت‌شده در این مشخصات فنی ملزم به توسعه سیستم‌های مدیریت کیفیت تامین‌کنندگان خود با هدف تامین‌کننده مطابق با IATF 16949 هستند.

چه زمانی اجرای IATF 16949 مفید است؟

مطابقت با استاندارد IATF 16949 را می توان در هر زمانی انجام داد اما معمولاً در موارد زیر استفاده می شود:

• مشتریان این الزام را به عنوان بخشی از قرارداد مشخص می کنند؛
• سازمان ها می خواهند محصولات خود را بهبود بخشند و رضایت مشتری را افزایش دهند.

تصمیم سازمان ها برای توسعه و اجرای هر QMS جدید یا بهبود یافته یک تصمیم استراتژیک است. تمام تلاش‌ها باید بر شناسایی و به حداقل رساندن ریسک در حین برآورده کردن و فراتر رفتن از اهداف و الزامات مشتری و سازمان متمرکز شود. سازمان ها باید متعهد شوند که:

• مشتریان مستقیم و غیرمستقیم را به عنوان کسانی بشناسند که از سازمان ارزش دریافت می کنند.
• نیازها و انتظارات فعلی و آتی مشتریان را درک کنند.
• اهداف سازمان را به نیازها و انتظارات مشتری پیوند دهند.
• نیازها و انتظارات مشتری را در سراسر سازمان به اشتراک بگذارند.
• برنامه ریزی، طراحی، توسعه، تولید، ارائه و حمایت از محصولات برای برآوردن نیازها و انتظارات مشتری انجام دهند.
• اندازه گیری و نظارت بر رضایت مشتری و انجام اقدامات مناسب را در دستور کار قرار دهند.
• تعیین و انجام اقداماتی در مورد نیازها و انتظارات طرف های ذینفع که می تواند بر رضایت مشتری تأثیر بگذارد را به انجام رسانند.
• روابط با مشتریان را برای دستیابی به موفقیت پایدار مدیریت کنند.
• مسئولیت اجتماعی بیشتری داشته باشند.
• منابع لازم را برای اطمینان از برآورده شدن الزامات ایمنی محصول فراهم کنند.

انطباق با IATF 16949 و اخذ استاندارد IATF 16949

برای انطباق با IATF 16949 و اخذ استاندارد IATF 16949 باید مراحل زیر را طی کرد:

• بررسی اجمالی / برنامه ریزی اجرایی و مدیریتی؛
• ارزیابی شکاف و برنامه ریزی؛
• تهیه مستندات؛
• اجرا و آموزش؛
• ممیزی داخلی و بازنگری مدیریت؛
• ممیزی گواهینامه شخص ثالث؛
• بهبود پایدار و مستمر.
• این استاندارد نیاز به تاییدیه توسط یک ممیز شخص ثالث (ثبت کننده/CB/سازمان صدور گواهی) دارد. 
• برخی از زمینه های اصلی IATF

مراحل صدور گواهینامه IATF 16949

مراحل صدور گواهینامه IATF 16949 بستگی به سازمان شما و سازمان ممیزی کننده دارد. اما روند کلی ثبت و صدور از قرار زیر است:

1. با استاندارد IATF 16949 آشنا شوید.
2. یک تجزیه و تحلیل شکاف IATF 16949 انجام دهید.
3. پروژه پیاده سازی IATF 16949 خود را برنامه ریزی کنید.
4. سازمان خود را در IATF 16949 آموزش دهید.
5. سیستم مدیریت کیفیت خود را مستند کنید.
6. QMS خود را پیاده سازی کنید و کسب و کار خود را انجام دهید.
7. QMS خود را با استفاده از ممیز داخلی فرآیند را ممیزی کنید.
8. ممیزی ثبت و صدور توسط شرکت ثالث.

دریافت گواهینامه IATF

برای دستیابی به اطلاعات کامل در مورد چگونگی محاسبه هزینه اخذ ایزو بهتر است مطلب مرتبط با هزینه ایزو موجود در وب سایت شرکت بیکران راهکار  را مطالعه کنید یا با شماره 02192001320 تماس حاصل فرمایید.

اهمیت IATF 16949

همانطور که در بالا گفته شد، IATF 16949:2016 مشخصات فنی جهانی و استاندارد مدیریت کیفیت برای صنعت خودرو بر اساس ISO 9001:2015 است. این استاندارد طراحی شده است تا در ارتباط با ISO 9001:2015 مورد استفاده قرار گیرد و به جای اینکه یک QMS مستقل باشد، شامل الزامات تکمیلی خاص برای صنعت خودرو است.

IATF 16949:2016 استانداردهایی را از سراسر اروپا و ایالات متحده گرد هم می آورد و همه چیزهایی را که باید در مورد دستیابی به بهترین عملکرد در هنگام طراحی، توسعه، تولید، نصب، یا خدمات محصولات خودرو بدانید را تشریح می کند. در نظر گرفته شده است که توسط سازمان ها با هر اندازه یا صنعتی مورد استفاده قرار گیرد و توسط هر شرکتی قابل استفاده است.

به عنوان یک استاندارد بین المللی، به عنوان مبنایی برای هر شرکتی شناخته شده است که سیستمی را برای اطمینان از رضایت و بهبود مشتری ایجاد کند و به همین دلیل، بسیاری از شرکت ها این را به عنوان حداقل نیاز یک سازمان برای تامین کننده بودن تقاضا می کنند.

از آنجایی که شما فرآیندهای خود را ممیزی می کنید و همچنین یک شرکت صدور ایزو آنها را بررسی می کنید، مشتریان شما نیازی به حسابرسی شرکت شما ندارند.

به همین دلیل است که IATF 16949 برای بسیاری از شرکت ها برای رقابت در بازار به یک ضرورت تبدیل شده است.

ساختار IATF

ساختار IATF 16949 به 11 بخش تقسیم می شود. چهار بخش اول (بخش 0 تا 3) مقدماتی هستند و هفت مورد آخر شامل الزامات سیستم مدیریت کیفیت است.

بند 4: بافت سازمان

این بخش سازمان را ملزم می کند تا زمینه خود را از نظر سیستم مدیریت کیفیت، شامل افراد ذینفع و نیازها و انتظارات آنها تعیین کند. همچنین الزامات تعیین محدوده QMS و همچنین الزامات کلی QMS را تعریف می کند.

بند 5: رهبری

این بخش از استاندارد، مدیریت ارشد را ملزم می کند که رهبری و تعهد به QMS را همراه با تعریف مسئولیت شرکت و خط مشی کیفیت نشان دهد. مدیریت ارشد همچنین باید صاحبان فرآیند را به همراه سایر نقش ها و مسئولیت ها تعیین کند.

بند 6: طرح ریزی

بخش طرح ریزی الزامات، پرداختن به ریسک ها و فرصت ها و الزامات تجزیه و تحلیل ریسک را تعریف می کند. این بند همچنین شامل الزامات اقدامات پیشگیرانه، برنامه های اضطراری و اهداف کیفی و برنامه های دستیابی به آنها می باشد.

بند 7: پشتیبانی

در این بند می توانید الزامات منابع و فرآیندهای پشتیبانی مورد نیاز برای یک QMS موثر را بیابید. این الزامات را برای پرسنل، زیرساخت ها، محیط کار، پایش و اندازه گیری منابع، دانش سازمانی، شایستگی، آگاهی، ارتباطات و اطلاعات مستند تعریف می کند.

بند 8: عملیات

الزامات محصول به تمام جنبه های برنامه ریزی و ایجاد محصول یا خدمات می پردازد. این بخش شامل الزامات مربوط به برنامه ریزی، بررسی الزامات محصول، طراحی، خرید، ایجاد محصول یا خدمات و کنترل تجهیزات مورد استفاده برای نظارت و اندازه گیری محصول یا خدمات است.

IATF 16949 به الزامات مندرج در بند 8.3، در مورد طراحی و توسعه محصولات، اجازه می دهد تا در صورتی که برای شرکت قابل اجرا نیستند، کنار گذاشته شوند.

بند 9: ارزیابی عملکرد

این بخش شامل الزامات مورد نیاز برای اطمینان از اینکه می توانید نظارت بر عملکرد QMS خود را به خوبی انجام دهید را شامل می شود. این شامل ارزیابی رضایت مشتری، ممیزی داخلی، نظارت بر محصولات و فرآیندها، و بررسی مدیریت است.

بند 10: بهبود

بخش آخر استاندارد الزامات بهبود مستمر QMS را تعریف می کند، از جمله الزامات مربوط به عدم انطباق ها و اقدامات اصلاحی، حل مشکل و فرآیندهای تصحیح خطا.

این بخش ها بر اساس یک چرخه Plan-Do-Check-Act هستند که از این عناصر برای اعمال تغییرات در فرآیندهای سازمان به منظور هدایت و حفظ بهبودها در فرآیندها استفاده می کند.

مزایای اخذ استاندارد IATF

مزایای IATF 16949 قابل اغراق نیست. شرکت‌های بزرگ و کوچک از این استاندارد برای کشف و تضمین صرفه‌جویی فوق‌العاده در هزینه و کارایی استفاده کرده‌اند.

در اینجا فقط چند مورد از این مزایا ذکر شده است:

وجهه و اعتبار خود را بهبود بخشید - وقتی مشتریان می بینند که شما توسط یک نهاد صدور گواهینامه معتبر گواهی نامه دریافت کرده اید، متوجه خواهند شد که شما سیستمی را پیاده سازی کرده اید که بر روی برآوردن نیازهای مشتری و بهبود تمرکز دارد.
این باعث افزایش اعتماد آنها به این می شود که آنچه را که قول داده اید انجام خواهید داد.

واجد شرایط بودن برای تامین صنعت خودرو - این یکی از محرک های اصلی شرکت ها برای دریافت گواهینامه IATF 16949 است. برای به دست آوردن مشتریان بزرگ از صنعت خودرو، باید نشان دهید که قادر به ارائه محصولات باکیفیت و بدون عیب هستید و گواهی IATF 16949 آن را ثابت می کند.

بهبود رضایت مشتری - یکی از اصول کلیدی IATF 16949 QMS تمرکز بر بهبود رضایت مشتری از طریق شناسایی و برآوردن نیازها و نیازهای مشتری است. با بهبود رضایت، کسب و کار مشتری مکرر را بهبود می بخشید.

فرآیندهای کاملاً یکپارچه - با استفاده از رویکرد فرآیند IATF 16949، شما نه تنها به فرآیندهای فردی در سازمان خود نگاه می کنید، بلکه به تعاملات آن فرآیندها نیز نگاه می کنید. با انجام این کار، می توانید به راحتی مناطقی را برای بهبود و صرفه جویی در منابع در سازمان خود پیدا کنید.

از تصمیم گیری مبتنی بر شواهد استفاده کنید - اطمینان از اینکه تصمیمات را بر اساس شواهد خوب می گیرید، کلید موفقیت یک QMS IATF 16949 است. با اطمینان از اینکه تصمیمات شما مبتنی بر شواهد خوب است، می توانید منابع را به بهترین نحو برای اصلاح مشکلات و بهبود کارایی و اثربخشی سازمانی خود هدف گذاری کنید.

فرهنگ بهبود مستمر ایجاد کنید – با بهبود مستمر به عنوان خروجی اصلی QMS، می توانید به دستاوردهای روزافزونی در صرفه جویی در زمان، پول و سایر منابع دست یابید. با تبدیل این فرهنگ به شرکت خود، می توانید نیروی کار خود را بر بهبود فرآیندهایی متمرکز کنید که مستقیماً مسئول آن هستند.