نقش سرممیزان زن در هزینه ممیزی و کیفیت ممیزی

نقش سرممیزان زن در هزینه ممیزی و کیفیت ممیزی

مقدمه

در فرآیند ممیزی استانداردهای مدیریتی (Quality, Environment, OHS, etc.) نقش خصوصیات فردی ممیزان بسیار مهم است. یکی از عوامل تاثیرگذار، جنسیت سرممیز است؛ موضوعی که در سال‌های اخیر مورد توجه محققان قرار گرفته است.

اگرچه بسیاری از تحقیقات پیشین به نقش «ممیز همکار زن» پرداخته‌اند، اما تحقیق جدید منتشرشده در الزویر، تمرکز را بر سرممیز زن گذاشته است؛ فردی که مسئولیت نهایی هدایت ممیزی، تحلیل شواهد، تصمیم‌گیری و تکمیل گزارش را بر عهده دارد.

این تحقیق بر پایه دو پیش‌فرض شناخته‌شده بنا شده است:

۱. ریسک‌گریزی بیشتر و دقت بالاتر سرممیزان زن

مطالعات رفتاری نشان می‌دهد که زنان در مواجهه با عدم قطعیت معمولاً محتاط‌تر از مردان عمل می‌کنند. همین عامل باعث می‌شود در ممیزی‌های مدیریتی، سرممیزان زن:

• شواهد بیشتری جمع‌آوری کنند،

• سخت‌گیرانه‌تر عمل کنند،

• و تمایل کمتری به پذیرش توضیحات غیرمستند داشته باشند.

۲. زمان و تلاش بیشتر سرممیز در مقایسه با ممیزان همکار

سرممیز مسئول اصلی برنامه‌ریزی، اجرا و نتیجه‌گیری ممیزی است. تحقیقات نشان داده‌اند که سرممیزان زن اغلب زمان بیشتری صرف بررسی فرایندها می‌کنند و این امر می‌تواند کیفیت ممیزی را ارتقا دهد.

روش تحقیق

این مطالعه بر روی مجموعه‌ای از شرکت‌های تحت ممیزی در کشور سوئیس انجام شده و از داده‌های واقعی ممیزی استفاده کرده است.

متغیرهای اصلی تحقیق شامل موارد زیر است:

• جنسیت سرممیز (زن / مرد)

• تجربه سرممیز با همان سازمان (Client-Specific Experience)

• هزینه‌های ممیزی

• شاخص‌های کیفیت ممیزی مانند شناسایی عدم انطباقات، کیفیت مستندسازی، و توانایی کشف ریسک‌های پنهان

تحلیل داده‌ها با مدل‌های رگرسیونی پیشرفته انجام شده است تا اثر مستقل جنسیت سرممیز بر کیفیت و هزینه اندازه‌گیری شود.

یافته‌های کلیدی تحقیق

۱. کیفیت ممیزی با سرممیز زن بالاتر است

مطالعه نشان می‌دهد سرممیزان زن با احتمال بیشتری:

• عدم انطباقات واقعی را شناسایی می‌کنند،

• شواهد بیشتری جمع‌آوری می‌کنند،

• از صدور گزارش‌های سطحی یا Based on trust خودداری می‌کنند.

این ویژگی‌ها باعث افزایش کیفیت ممیزی می‌شود.

۲. هزینه ممیزی افزایش پیدا نمی‌کند

اگرچه ممکن است انتظار رود زمان و دقت بیشتر منجر به افزایش هزینه شود، اما داده‌ها نشان می‌دهد:
هیچ افزایش معناداری در هزینه ممیزی پروژه‌هایی با سرممیز زن وجود ندارد.

این یافته برای شرکت‌های صدور گواهینامه بسیار مهم است، زیرا نشان می‌دهد استفاده از سرممیزان زن می‌تواند ارزش‌افزوده بیشتری بدون افزایش هزینه ارائه دهد.

۳. تجربه قبلی با مشتری تعیین‌کننده است

ارتباط بین سرممیز زن و کیفیت ممیزی عمدتاً زمانی قوی است که:

• سرممیز تجربه قبلی محدودی با همان سازمان داشته باشد.

این شرایط معمولاً ریسک بیشتری دارد و رفتار دقیق‌تر سرممیزان زن در چنین مواقعی اثر قابل توجهی می‌گذارد.

۴. اثر سرممیز زن با "ممیز همکار زن" متفاوت است

پژوهش نشان می‌دهد وجود ممیز همکار زن (بدون نقش سرممیز) اثر مشابهی ایجاد نمی‌کند.
یعنی جایگاه تصمیم‌گیری و رهبری تیم ممیزی اهمیت کلیدی دارد.

نتیجه‌گیری

نتایج مقاله نشان می‌دهد که حضور سرممیزان زن در تیم‌های ممیزی می‌تواند کیفیت بالاتر ممیزی را تضمین کند، بدون اینکه منجر به افزایش هزینه‌های ممیزی شود. این نتایج برای سازمان‌های فعال در حوزه صدور گواهینامه ایزو — مانند BRS — اهمیت ویژه دارد و می‌تواند به عنوان مبنایی برای:

• سیاست‌های ارتقای سرممیزان،

• توجه به تنوع جنسیتی،

• و بهبود کیفیت خدمات ممیزی
  مورد استفاده قرار گیرد.

منابع

1. Female Lead Auditors, Audit Fees, and Audit Quality. Journal of Accounting and Public Policy, Elsevier.

2. RePEc Database — Business Research & Accounting Review.

3. SSRN Working Paper Series related to gender effects in auditing.

4. مفاهیم تطبیقی در ممیزی استانداردهای مدیریتی ISO بر اساس خطوط راهنمای ISO 19011.